Horen is een belangrijk onderdeel van de ontwikkeling van een kind
De hersenen van jonge kinderen leren voortdurend over de wereld om hen heen. Geluid is een van de belangrijkste informatiebronnen voor je kind tijdens cruciale fases in hun ontwikkeling.
Horen is essentieel voor de spraak- en taalontwikkeling
Horen stelt ons in staat om gesprekken te voeren, om behoeften en wensen uit te drukken, om contact te maken met anderen - om de kracht van communicatie te ontdekken. Op deze manier vormt het een basis voor de vroege band tussen een pasgeborene en zijn ouders.
Baby's beginnen taal te ontwikkelen vanaf het moment dat ze geboren worden. Lang voordat ze leren praten, luisteren ze voortdurend. Hun hersenen leren geluid herkennen en begrijpen. Ze leren de stem van hun moeder en wat specifieke geluiden in de omgeving betekenen.
Vroegtijdige opsporing van gehoorverlies is belangrijk
Als een kind gehoorverlies heeft, neemt het risico op spraak- en taalachterstand toe. Hoe eerder het gehoorverlies wordt opgespoord en behandeld, hoe beter hun mogelijkheden voor taalontwikkeling. Met de technologie van vandaag kunnen kinderen met gehoorverlies kort na de geboorte worden aangepast.
Wat gebeurt er als een kind gehoorverlies heeft?
- Omgevings- en spraakgeluiden worden gereduceerd
- Slechts enkele delen van de spraakklanken komen door in hun hersenen
- Hun hersenen moeten harder werken
- Spraakgeluiden kunnen vervormd zijn
- Lawaai vormt een barrière voor communicatie
- Veel zachte geluiden zijn mogelijk niet toegankelijk, zoals voetstappen, stemmen in de verte en natuurgeluiden
- Het kost meer moeite om te volgen wat er wordt gezegd
De 'luisterbel' vergroten
Horen omvat het vermogen om onderscheid te maken tussen luidheid en toonhoogte. Het omvat ook het vermogen om geluiden op afstand te horen. Als je luistert naar iemand die niet dicht bij je staat of in een andere kamer is, gebruik je je afstandsgehoor. Deze afstand of dit gehoorbereik kan worden beschreven als eenluisterbel1. Een kind met gehoorverlies heeft een kleinere luisterbel dan een kind met een normaal gehoor.
Hoortoestellen vergroten de luisterbel van het kind. Door hoortoestellen tijdens alle wakkere uren te dragen, kunnen kinderen hun gehoor optimaal gebruiken, wat cruciaal is voor de algehele ontwikkeling van een kind.
Hoe help je je kind communiceren
Als we communiceren, gebruiken we meer dan alleen gesproken taal. We gebruiken ook onze handen, lichaamstaal en gezichtsuitdrukkingen. Door deze te gebruiken, kunnen we elkaar beter begrijpen.
De volgende basisopties voor communicatieondersteuning kunnen je helpen om gemakkelijker met je kind te communiceren. Het is een goed idee om er één tegelijk te proberen.
Goede communicatiegewoonten
1.
Kijk je kind altijd aan als je praat, bij voorkeur binnen 1-2 meter
2.
Houd je gezicht in beeld en goed verlicht, zodat het gemakkelijk is om je gezichtsuitdrukkingen te zien en je lippen te lezen
3.
Probeer niet te praten terwijl je op je eten kauwt. Dit maakt het moeilijker om te begrijpen wat je zegt en het is bijna onmogelijk voor anderen om je lippen te lezen.
4.
Vermijd het bedekken van je gezicht door met je gezicht op een hand te leunen
5.
Spreek duidelijk in een normaal tempo en denk eraan dat je niet hoeft te schreeuwen
6.
Als je kind moeite heeft om je te begrijpen, probeer dan het woord of de zin anders te formuleren in plaats van jezelf te herhalen
7.
Probeer achtergrondgeluiden te vermijden als je met je kind praat. Zet apparaten zoals de televisie uit en sluit het raam als het buiten lawaaierig is.
8.
Als achtergrondgeluid onvermijdelijk is, ga dan dichterbij staan zodat je stem harder klinkt dan het achtergrondgeluid, of probeer een rustigere plek te vinden om te praten.
Communicatie-ondersteuningsopties voor kinderen
Liplezen
Liplezen ondersteunt gesproken spraak omdat onze lippen helpen om te laten zien hoe we verschillende woorden articuleren. Dit helpt om onderscheid te maken tussen woorden die op elkaar lijken, bijvoorbeeld 'man' versus 'land'. Zo is liplezen belangrijk voor kinderen met gehoorverlies, omdat hun zicht hen helpt te begrijpen.
Cued speech
Cued speech kan ook een aanvulling zijn op gesproken taal voor kinderen met gehoorverlies en helpt zo de spraak- en taalontwikkeling van uw kind. Om deze techniek te gebruiken, leer je eerst waar in de mond bepaalde klanken worden gevormd. De geluiden worden vervolgens gekoppeld aan specifieke handgebaren om de gesproken woorden te ondersteunen.
Deze techniek vereist een speciale training voor jou en je gezin.
Gebarentaal
Kinderen met ernstig tot zeer ernstig gehoorverlies kunnen gebarentaal gebruiken. Om gebarentaal te leren, moeten zowel je kind als je familie actief betrokken zijn. Praat met uw audioloog over welke communicatietechnieken het beste zijn voor uw situatie en praat met andere ouders, leerkrachten en volwassenen met gehoorverlies.
De Clear Speech-methode
De Clear Speech-methode is een speciale manier van spreken. Het leert je hoe je elk woord en elke zin op een precieze en nauwkeurige manier uitspreekt, zonder de eindes van woorden te laten vallen en met pauzes tussen alle zinnen.
Als je deze methode gebruikt om duidelijker te spreken, merken mensen dat hun stem automatisch langzamer en luider wordt. Door een vollediger intonatiebereik te gebruiken en kernwoorden te benadrukken, zorgt de methode er ook voor dat de stem van mensen levendiger wordt.
Referenties
1 Karen L. Anderson, PhD, 2002